گواهی مبدا نیز مانند پروفرما و اینویس و پکینگ لیست و …. یکی از اسناد حمل Shipping documents است. گواهی مبدأ سندی است که کشور تولید کننده ( سازنده ) کالای مورد نظر را مشخص می نماید. در ادامه با مجله اینترنتی ایلیار همراه باشید.
گواهی مبداء سند مشخص کننده مبدا کالا است که در آن منبع موثق یا شخصی که اختیار صدور آن را دارد، ارتباط کالای موضوع گواهی مبداء را به کشورهای خاص تصدیق می کند.
کشور مبدا بر طبق ضوابطی که به منظور اجرای تعرفه گمرکی از لحاظ شرایط کلی یا هر اقدام دیگری که برای مبادله کالا وضع می کنند، کشوری است که کالا در آنجا تولید، ساخته یا پردازش شده باشد.
خریدار که فرسنگ ها با فروشنده فاصله دارد، هر گاه در مورد ” کشور مبداء ” و کیفیت و مشخصات کالا بخواهد اطمینان حاصل کند، ترجیحاً به گواهی مبداء که تحت ضوابطی خاص و با رعایت قواعد و اصولی که حاکم بر تعیین مبداء صحیح کالا است و توسط اشخاص ذی صلاح صادر و تصدیق می شود، بیش از هر چیزی بها می دهد.
این سند توسط اتاق بازرگانی کشور صادر کننده کالا ( کشور فروشنده ) و طبق فرمی که توسط اتاق بازرگانی بین المللی ICC توصیه شده صادر می گردد.
- وب‌گاه رسمی اتاق بازرگانی بین‌المللی
- وب‌گاه رسمی اتاق بازرگانی بین‌المللی ایران
گواهی مبداء سندی است که اتاق بازرگانی هر کشور برای کالاهای صادراتی تنظیم و برای هر مورد صادرات، صادر می شود.
این سند محل (کشور) ساخت کالای مورد نظر را گواهی می کند و جزء اسنادی است که خریدار برای ترخیص به آن نیاز دارد، لذا در موعد مقرر به همراه سایر اسناد برای خریدار ارسال می گردد.
کشورسازنده و مبدأ کالا را قبلاً کشور تولید کننده نهائی کالا بشمار می آوردند ولیکن با رونق ضوابط سازمان جهانی تجارت (WTO) و طبق قواعد تعیین مبدأ کالا در حال حاضر تعیین مبدأ کالا برپایه تغییرات و مراحل تکمیل کالا و با توجه به تغییرات و مشخصات تعرفه بندی و کد سیستم هماهنگ شده کالا انجام می پذیرد.
از نقطه نظرکاربرد این سند باید متذکر شد که در بازرگانی بین المللی ، بعضی دولت ها در روابط فی مابین برای کالاهای تولید شده در کشورهایشان ( طرف ها خودضابطه مربوط به تشخیص کالاهای تولید شده در یک کشور را تعیین می کنند) مزایایی به صورت تخفیف دراخذ حقوق ورودی یا کلاً معافیت از آن، برای یکدیگر قائل می شوند. به منظور اینکه وارد کننده کالا از این مزایا سوء استفاده ننماید و کالای کشور دیگری را به نام کشور برخوردار از این مزایا وارد نکند، ارائه گواهی مبدأ کالای وارداتی می تواند از نرخ های تعرفه ترجیهی یا معافیت برخوردار گردد یا خیر؟
در قرارداد های پایاپای نیز می توان از ان گواهی استفاده کرد و بر پایه آن مبدأ کالاهای مبادله شده میان کشورهای طرف قراردادها را مشخص ساخت.
سازمان جهانی گمرک، گواهی یا گواهینامه مبدأ را به شرح ذیل تعریف می کند:
« عبارت است از سند خاص شناسایی کالاها که در آن مقام یا ارگان صالحی که به او اختیار صدور گواهی مبدأ داده شده است، صریحاً گواهی می کند کالاهایی که گواهینامه مربوط به آن ها می شود، درکشور معینی به وجودآمده است. این گواهی ممکن است همچنین حاوی یک اظهارنامه از طرف سازنده، تولید کننده، تهیه کننده، صادرکننده یا سایر اشخاص صلاحیتدار باشد»
گواهی مبدا CO (مخفف Country of Origin)،
گواهی مبدأ در ایران توسط اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران صادر می گردد و دارای مشخصات زیر می باشد:
- عنوان گواهی مبدأ
- نام کشور سازنده کالا
- نام کشور و اتاقی که گواهی مبدأ را صادر کرده است
- فرستنده یا فروشنده کالا
- وسیله حمل و نقل
- تعداد اقلام کالا
- علائم و تعداد بسته ها
- شماره و نوع بسته بندی
- شماره و تاریخ فاکتور
- گواهینامه توسط مقام صادر کننده گواهی کننده
- محل و تاریخ و مهر و امضاء مقام مسئول گواهی کننده
در ادامه نمونه فرم گواهی مبداء به همراه توضیح هر یک از قسمت های آن آورده شده است.
فرم گواهی مبداء
درگوشه سمت راست بالای این گواهی شماره ای تحت عنوان شماره سریال، شماره گواهی یا شماره ماخذ نوشته می شود.
در این کادر مشخص می شود که گواهی از طرف اتاق بازرگانی کدام کشور صادر شده است و معمولا” مهر اتاق نیز زده می شود.
- Goods Consigned from: نام، آدرس و تلفن صادرکننده کالا به طور کامل نوشته می شود.
- Goods Consigned to: نام، آدرس و تلفن واردکننده کالا به طور کامل نوشته می شود.
- Means of transport and route: در این قسمت ذکر می شود که کالا از کدام بندر در کدام کشور بارگیری، و در کدام بندر و کدام کشور تحویل گرفته می شود. هم چنین نوع حمل از نظر دریایی، زمینی، ریلی یا هوایی بودن آن نیز آورده می شود.
- For official use: در این قسمت مهر تایید اتاق بازرگانی کشور صادرکننده زده می شود.
- Item number: شماره ردیف کالا در این ستون نوشته می شود.
- Marks and numbers of packages: اگر کالا و بسته بندی ها مشخصه خاصی داشته باشند، در این ستون درج می شود.
- Number and kind of packages, Description of goods : در این ستون تعداد و نوع بسته بندی ها و همچنین توضیحی از ماهیت و مشخصات کالای هر بسته شرح داده می شود.
- Original Criterion یا H.S Code: در این ستون شماره تعرفه مشخص کننده کالای مورد نظر در کشور صادرکننده درج می شود.
- Gross Weight: وزن ناخالص کل بار در این ستون آورده می شود.
- Number and Date of invoice: در این ستون شماره و تاریخ فاکتور صادر شده درج می گردد.
- Certification: در این قسمت مهر و امضاء اتاق بازرگانی کشور مبداء این گواهی را تایید می کند.
- Declaration by the exporter: در این قسمت مهر و امضاء کمپانی صادرکننده زده می شود که اطلاعات موجود در گواهی مبداء را تایید می کند.
کشور مبدا کالا
طبق ضوابطی که به منظور اجرای تعرفه گمرکی از نظر شرایط کلی یا هر اقدام مربوطه دیگری که برای مبادله کالا وضع می کنند، کشوری است که کالا در آن تولید یا ساخته شده است.
گواهی مبدا از نظر خریدار چه اهمیتی دارد؟
از نظر خریدار که با فروشنده فاصله زیادی دارد، هر گاه در مورد کشور مبدا از نظر کیفیت و مشخصات کالا که اعتبار محل ساخت، برای او مهم باشد و بخواهد از این بابت اطمینان حاصل نماید، ترجیحا به گواهی مبدا که تحت ضوابطی خاص و با رعایت قواعد و اصولی که حاکم بر تعیین مبدا صحیح کالا است و به وسیله اشخاص ذی صلاح صادر و تصدیق می شود، بیشتر از هر چیزی بها می دهد.
گواهی مبدا از لحاظ مقامات کشور مقصد چه اهمیتی دارد؟
مقامات کشور مقصد نظیر بانک ها، وزارت خانه های صنعتی، کشاورزی، بهداری، دانشگاهی و مراکز تحقیقاتی و پژوهشی هر کدام می توانند در رابطه با مبدا خاص مورد نظر، ارائه گواهی مبدا را خواستار شوند.
در این میان، طبق معمول و بیشتر از همه گمرک و در مواردی وزارت خانه های صنعتی و بانک ها به گواهی مبدا و ارائه آن توسط وارد کننده اهمیت می دهند و برای سازمان های مذکور دارای اهمیت است.
تعرفه های ترجیحی چیست؟
تعرفه های ترجیحی نوعا به دلیل تفاوت در میزان حقوق گمرکی و عوارض ورودی نسبت به واردات کالای مشابه با تعرفه یکسان برای کشور ذی نفع نسبت به سایر کشورها که مشمول ترجیحات خارج هستند، امتیازی برای کشور صادر کننده کالا محسوب می شود و در عین حال متضمن توسعه صادرات و شکوفایی اقتصاد آن کشور با کشورهایی است که احتیاج به حمایت هایی از این نوع را دارند و اگر مورد حمایت کشورهای پیشرفته صنعتی قرار نگیرند قادر به صدور جنس خود به خارج از مرزهای قلمرو گمرکی نیز نمی باشند. البته این نکته در قالب موافقت نامه های چند جانبه و تحت عنوان حمایت کشورهای پیشرفته از کشورهای در حال توسعه صادق است. شکل دیگر این مزایا، زمانی است که موضوع مبادلات پایاپای بین دو یا سه گروه از کشورها و تقریبا در شرایط مساوی از لحاظ صنعت، اقتصاد برقرار شده و ترجیحاتی برای یکدیگر نسبت به دیگر کشورهای غیر عضو قائل شوند. در این صورت نیز شناخت کشور مبدا حائز اهمیت خواهد بود چون قطعا در صورت کمبود گواهی مبدا استفاده از این ترجیحات میسر نخواهد شد.
در ایران مراجع صادر کننده گواهی مبدا چه کسانی می باشند؟
مراجع صادر کننده گواهی مبدا در ایران اتاق های بازرگانی صنایع و معادن می باشند و در مناطق آزاد نیز، سازمان مناطق آزاد اقدام به صدور گواهی مبدا می نماید.
مدارک مورد نیاز برای صدور گواهی مبدا چه می باشد؟
- تصویری از پروانه گمرکی
- تصویری از بارنامه حمل BL
- تصویری از کارت بازرگانی
- فرم گواهی مبدا تایپ شده به زبان انگلیسی بدون خط خوردگی
- فیش بانکی هزینه صدور گواهی مبدا
در چه مواردی واحد صدور گواهی مبدا، اصل پروانه گمرکی را مطالبه می نماید؟
در مورد صادرات فرش ها و گلیم های دستبافت ارائه اصل پروانه گمرکی جهت رویت الزامی است و همچنین در مواردی که به دلایلی مراجع صادر کننده گواهی مبدا در مورد اصالت تصویر پروانه گمرکی شک داشته باشند، می توانند اصل پروانه گمرکی یا بارنامه حمل را مطالبه نمایند.
آیا دارندگان کارت بازرگانی اتاق های شهرستان می توانند از هر اتاقی گواهی مبدا دریافت نمایند یا خیر؟
دارندگان کارت بازرگانی با ارائه مدارک می توانند از هر یک از اتاق های بازرگانی صنایع و معادن گواهی مبدا دریافت نمایند.
مندرجات گواهی مبدا شامل چه مطالبی می باشند؟
- مشخصات فرستنده یا صادر کننده exporter کالا بر اساس بارنامه حمل و پروانه گمرکی
- مشخصات گیرنده کالا بر اساس بارنامه حمل
- کشور سازنده country of origin بر اساس مندرجات پروانه گمرکی
- مشخصات وسیله حمل بر اساس بارنامه حمل
- مشخصات محموله و کالا بر اساس پروانه گمرکی و بارنامه حمل
- وزن با ظرف و تعداد و نوع بسته بندی کالا
- امضای گواهی مبدا توسط صادر کننده کالا
- امضای گواهی مبدا توسط مرجع صادر کننده گواهی مبدا
گواهی مبدا به چند شکل صادر می شود؟
- فرم های a یا (gsp (generalized system of preferences که برای صادرات به کشورهای اروپایی و آمریکایی و اقیانوسیه و ژاپن، ترکیه، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، اوکراین و بلاروس مورد استفاده قرار می گیرد.
فرم های گواهی مبدا (certificate of origin) برای کشورهای آسیایی و آفریقایی مورد استفاده قرار می گیرد.
- فرم های gstp (global system of trade preferences) certificate of origin برای کشورهایی که برای کالای خاص با ایران توافق نامه دارند صادر می شود.
برای چه کشورهایی می توان از هر دو نوع فرم گواهی مبدا بنا به درخواست صادر کننده استفاده نمود؟
برای کشورهای سنگاپور، چین، تایوان، هنگ کنگ، مالزی، کره می توان از هر دو نوع گواهی مبدا استفاده کرد.
اصطلاح ” کشور مبداء کالا ” از زبان شورای همکاری گمرکی را تعریف کنید ؟
بر طبق ضوابطی که به منظور اجرای تعرفه گمرکی از لحاظ شرایط کلی یا هر اقدام مربوطه دیگری که برای مبادله کالا وضع می کنند ، کشوری است که کالا در آنجا تولید ، ساخته یا پردازش شده باشد .
آیا امضاء صادرکننده در گواهی مبداء الزامی می باشد ؟
امضاء صادر کننده الزامی است.
تایپ گواهی مبداء به عهده چه کسی می باشد ؟
تایپ گواهی مبداء به عهده صادرکننده می باشد
چنانچه وزن ناخالص در بارنامه با وزن ناخالص در گواهی مبداء متفاوت باشد آیا می توان گواهی مبداء دریافت نمود ؟
خیر مندرجات گواهی مبداء می بایست منطبق با بارنامه حمل باشد و چنانچه وزن پروانه صادراتی از بارنامه و گواهی مبداء بیشتر باشد اشکال ندارد ولیکن نباید کمتر باشد .
تعریف گواهی مبداء به عنوان یک اصطلاح بین المللی چیست ؟
گواهی مبداء سند مخصوصی است ، مشخص مبداء کالا ، که در آن منبع موثق یا شخصی که اختیار صدور آن را دارد ، صریحاً ارتباط کالای موضوع گواهی مبداء را به کشورهای خاص تصدیق می کند .
در مواردی که مشخصات صادر کننده در پروانه گمرکی با مشخصات صادر کننده در بارنامه تفاوت داشته باشد برای دریافت گواهی مبداء چه باید کرد ؟
در چنین مواردی چنانچه صادر کننده در بارنامه خود دارای کارت بازرگانی معتبر باشد و تقاضای دریافت گواهی مبداء به نام خود را داشته باشد می بایست صادر کننده پروانه طی نامه ای خطاب به واحد صدور گواهی مبداء پروانه صادراتی خود را با ذکر مشخصات جهت دریافت گواهی مبداء به نام صاحب بارنامه واگذار نماید در چنین مواردی ارائه تصویر کارت بازرگانی طرفین الزامی است .
آیا شرکتهای حمل می توانند به عنوان صادر کننده ، گواهی مبداء دریافت نمایند یا خیر ؟
خیر شرکتهای حمل دارای کارت عضویت می باشند نه کارت بازرگانی لذا مجوز صادرات ندارند
آیا گواهی مبداء را فقط دارندگان کارت بازرگانی می توانند اخذ نمایند ؟
خیر دارندگان کارت اتاق تعاون ، کارت پیله وری و مرزنشینان و کسانی که دارای مجوز موردی بوده می توانند گواهی مبداء به نام خود دریافت نمایند .
مبلغ واریزی بابت صدور گواهی مبداء در اتاق چقدر است ؟
تعرفه پایه صدور گواهی مبداء و تایید امضاء مبلغ ۱۰۰/۰۰۰ ریال می باشد.
آیا مبلغ تعرفه برای همه یکسان است ؟
خیر مبلغ تعرفه فوق فقط برای دارندگان کارت بازرگانی می باشد و کسانی که کارت بازرگانی نداشته مبلغ فوق ۲ برابر اخذ می شود برای کالای ساخت خارج تعرفه ها دو برابر می باشد .
مبلغ تعرفه گواهی مبداء به چه حسابی واریز می شود ؟
شماره حساب که در محل اتاق بازرگانی مستقر می باشند .
چه کسانی حق امضاء گواهی فرم A با اسناد تجاری را به عنوان صادر کننده دارند ؟
دارندگان کارت بازرگانی علاوه بر خودشان می توانند به طور رسمی امضاء افراد دیگری من جمله اعضاء هیات مدیره را که در روزنامه رسمی نام آنها آمده به اتاق معرفی نمایند . در هر صورت چنانچه به غیر از دارندگان کارت هر فرد دیگری امضاء نماید می بایست حتماً قبلاً امضاء ایشان توسط دارنده کارت ( که نمونه امضاء آن در صفحه اول کارت بازرگانی می باشد ) به واحد صدور گواهی مبداء معرفی و کلیه مسئولیتهای ناشی از اقدام ایشان را بپذیرد .
در مواردی که گواهی مبداء مفقود می شود آیا می توان گواهی مبداء المثنی دریافت کرد یا خیر ؟
صدور گواهی مبدا مجدد منوط به این است صادر کننده طی نامه ای از اتاق بازرگانی اعلام نماید که گواهی مبداء مفقود شده و ضمن آن مسئولیت های احتمالی ناشی از گواهی مبداء گم شده را پذیرا گردد و درخواست صدور مجدد آن رابنماید .
در مواردی که صادر کننده تقاضای گواهی مبداء اصلاحی نماید چه مدارکی را باید ارائه نماید ؟
در صورتی که در مندرجات اصلی گواهی مبداء تغییری نکند و فقط اشتباه تایپی باشد می بایست گواهی مبداء صادره قبلی را عودت نماید و مبلغ ۵۰۰۰۰ ریال واریز و گواهی مبداء جدید دریافت نماید لیکن در مواردی که یکی از مندرجات اصلی من جمله آدرس صادر کننده یا گیرنده یا مشخصات وسیله حمل و یا مشخصات کمی و کیفی کالا تغییر کند می بایست بارنامه جدید ارائه نماید تا بر اساس آن اصلاحات صورت گرفته در چنین مواردی علاوه بر عودت گواهی قبلی با ارائه مدارک جدید و فیش ۵۰۰۰۰ گواهی مبداء جدید صادر می شود .
در مواردی که اقلام صادراتی زیاد باشد تنظیم فرم گواهی مبداء به چه صورت است ؟
در چنین مواردی در ستون مشخصات کالا می بایست صادر کننده درج نماید AS PER ATTACH PACKING LIST NO : DATE : و در گواهی مبداء شماره PACKING LIST را ذکر نماید و به همراه گواهی مبداء PACKING LIST را جهت تایید امضاء ارائه نماید .
چنانچه وزن ناخالص در بارنامه با وزن ناخالص در گواهی مبداء متفاوت باشد آیا می توان گواهی مبداء دریافت نمود ؟
خیر
مندرجات گواهی مبداء می بایست منطبق با بارنامه حمل باشد و چنانچه وزن پروانه صادراتی از بارنامه و گواهی مبداء بیشتر باشد اشکال ندارد ولیکن نباید کمتر باشد .
