گشت و گذاری در قبرستان بهشت زهرا
امروز وسط هفته تصمیم گرفتیم بریم بهشت زهرا. وسط هفته کم تر شلوغه و بهتر میشه آرامش گرفت.در ادامه با مجله اینترنتی ایلیار همراه باشید
بهشت زهرا نام بزرگترین آرامستان ایران است که در جنوب تهران قرار دارد.
فعالیت این آرامگاه رسماً در سال ۱۳۴۹ خورشیدی آغاز شد.
بهشت زهرا ابتدا ۳۱۴ هکتار وسعت داشت که در سال ۱۳۷۶ بخش شمالی به مساحت ۱۱۰ هکتار و در سال ۱۳۸۷ بخش شرقی به مساحت ۱۶۰ هکتار خریداری و به آن اضافه شد. تاکنون بیش از ۱٬۳۰۰٬۰۰۰ نفر در بهشت زهرا دفن شدهاند.
- در قطعه ۳۳ بهشت زهرا تعدادی از مبارزان مشهور که در درگیری با رژیم شاهنشاهی کشته شده یا در زندان اعدام شدند، به خاک سپرده شدهاند.
- ده قطعه از بهشت زهرا محل دفن شهیدان جنگ ایران و عراق است.
- آرامگاه شهدای هفتم تیر در قطعهٔ ۲۴
- آرامگاه روحالله خمینی (مرقد امام) در غرب بهشت زهرا قرار دارد
- قطعهٔ نامآوران بهشت زهرا ویژهٔ سرشناسان است.
- یسیاری از شهدای نامآور ما مانند شهید چمران دوست داشتند مفقودالاثر و گمنام باشند ولی اینطور نشد. در هر کشوری شهدای گمنام ارزش خاصی دارند. غربت افتخار آمیز آنها وصف ناپذیر است.
قطعه هنرمندان بهشت زهرا
اولین مزار قطعه هنرمندان بهشت زهرا
قطعه ی هنرمندان در بهشت زهرا و خانه ابدی صدها هنرمند کشورمان برای اولین بار مزار فرزند ملک الشعرای بهار را در خود جای داد.
ملک مهرداد بهار پژوهشگر و نویسنده، پسر ملک الشعرای بهار نخستین هنرمندی است که در قطعه هنرمندان بهشت زهرای تهران آرمید.
تاریخچه بهشت زهرا
نخستین تلاشها برای طراحی، اجرا و احداث آرامستانی به نام بهشت زهرا، با هدف پایان دادن به مسئلهٔ تعدد آرامگاهها در سطح شهر تهران، در سال ۱۳۴۵ انجام پذیرفت. در این تصمیمگیریها، که با حضور شهردار وقت تهران و معاونان و رؤسای سازمان گورستانهای پایتخت انجام گرفت، قطعه زمینی در مسیر تهران – قم به مساحت ۳۱۴ هکتار به این امر اختصاص یافت و برای فعالیتهای عمرانی و فضای سبز نیز بلافاصله اقدام گردید. بهشت زهرا در سال ۱۳۴۹ آماده گردید، ولی در ابتدا بهعلت وجود گورستانهای متعدد فعال در محلههای تهران با عدم اقبال عمومی جهت دفن اموات مواجه و سرانجام با دفن نخستین متوفی بهنام محمدتقی خیال در قطعه ۱ ردیف ۱ شماره ۱ که به خانوادهای ارتشی و متنفذ متعلق بود، رسماً مورد بهرهبرداری قرار گرفت.
شبگردی با ارواح در قبرستان بهشت زهرا
غروب که میشود درب بهشت زهرا(س) را میبندند تا کسی به قبرستان تردد نکند.
جوان هایی با فاز مرگ در بهشت زهرا
وی که خود را اهل تهران معرفی می کند، یکی از مشکلات سربازها را خارج کردن مردم در ساعات پایانی از بهشت زهرا(س) می داند و می گوید: بعد از اذان مغرب، اجازه ورود به بهشت زهرا (س) به شهروندان داده نمی شود و ما موظف هستیم افراد باقی مانده را نیز به تدریج از محیط خارج کنیم اما در برخی مواقع با عده ای مواجه می شویم که حالت عادی ندارند و با مصرف برخی مواد، فاز «مرگ» گرفته و با داد و فریاد از محل خارج نمی شوند. ما نیز اجازه برخورد فیزیکی با هیچ فردی را نداریم و به ناچار مجبور می شویم شرایط را تحمل کرده و گاه از آنها کتک بخوریم.
بهشت زهرا عقرب دارد
این سرباز تعدد عقرب ها در شب های بهشت زهرا را یکی دیگر از عواملی می داند که موجب ترس سربازها شده و می گوید: در بهشت زهرا عقرب وجود دارد وشب ها از قبور و فضای خاکی خارج می شوند. سربازها از ترس این عقرب ها شب ها شرایط دشواری را پشت سر می گذراند.
ماجرای بیرون کشیدن پدر از قبر به خاطر ارثیه
وی یکی از بدترین خاطرات خدمت خود در بهشت زهرا (س) را مواجه با یک دختر و پسر جوان در یکی از آرامگاه های خانوادگی می داند و می گوید: یک شب حدود ساعت ۲۳ با هم پستی ام در حال گشت زنی در قطعات بودم. در یک لحظه، صدایی به گوشم رسید. برای بررسی به سمت آرامگاه های خانوادگی رفته و دیدم که یک دختر و پسر در تلاش برای خارج کردن جسد از درون خاک هستند. آنها قصد داشتند دست پدر خود که تنها چند ساعت از مرگش می گذشت را از خاک خارج کرده و اثر انگشت آن را پای یک برگه ثبت کنند. همیشه فکر می کردم این اتفاقات در فیلم ها رخ می دهد اما آن شب متوجه شدم که این مسائل می تواند واقعیت هم داشته باشد.
این سرباز می افزاید: آن زمان، آن دختر و پسر پیشنهاد رشوه نیز به من و هم پستی ام دادند اما ما قبول نکرده و موضوع را به اطلاع مسئولان بهشت زهرا(س) رساندیم.
مدیرعامل بهشت زهرا(س) به خبرنگاران از روزی میگوید که تصمیم میگیرد بی خبر از راننده آمبولانس با یکی از آمبولانسها بالای سر جنازه برود. وقتی به آدرس مورد نظر میرسند معلوم میشود که متوفی زن جوانی بوده که دختربچهای ۷ ساله داشته است. در میان گریهها صدایی به گوش راننده رسید که با التماس میگفت«عمو مامان منو نبر…»
کارکردن در بهشت زهرا (س) هیچ وقت عادی نمیشود . کارکردن در بهشت زهرا(س) آسیب زا است و فرقی نمیکند راننده باشی، تطهیر کننده باشی یا حتی کارمند وارد کننده اطلاعات متوفی؛ کارکردن در بهشت زهرا(س) برای هیچ کدام ازاین آدمها عادی نمی شود.
هر روز مردهها با روز قبل فرق دارند. یک روز باید مقابل کسی که عزیزش را از دست داده و خود را به شیشه میکوبد صبور بود و یک روز باید مقابل کسانی که در حال دفن کردن مرده شان هستی اما کتکت زدهاند سکوت کنی. اما هنوز کارکردن در بهشت زهرا(س) جزو مشاغل سخت به حساب نمیآید، هنوز هستند کسانی که میگویند «کار میکنند پولش را میگیرند» و هنوز هر وقت خبرنگاران به بهشت زهرا(س) میروند تطهیر کنندگان از آنها میخواهند که سختی کار این شغل را پیگیری کنند.
اینجا میگویند روزانه گذر ۱۷۰ نفر (در ایام آلودگی تهران تا ۲۰۵ نفر)، که ۶۰ درصد آقا و ۴۰ درصد خانم هستند به این جا میافتد. ۱۷۰ عروجی! نامی که بهشتزهرا(س) برای مسافران زمین به عرش انتخاب کرده است.
تطهیرکننده اموات خود باشید
اما شاید ترسناک ترین بخش بهشت زهرا (س) برای بیشتر آدم ها غسال خانه یا همان سالن تطهیرکنندگان باشد
سالنی عظیم با بنای مفید ۳۶۷۰ متر که به سه بخش سالن تطهیر زنانه، مردانه و اضطراری تقسیم می شود و سردخانه های مجزا دارد و اولین تطهیرشده آن هم شهید تهرانی مقدم بوده است.
خیلی ناگهانی وارد غسال خانه می شویم. شبیه تصوراتی که از غسال خانه داریم، نیست. خصوصا که در مسیر ورودی، گلدان هایی قرار دارد که هر کدام پلاکاردی با نام یک فرد دارد. این گلدان ها متعلق به تطهیرکنندگان است و هر یک گلدان مخصوص به خود را دارند که نامشان روی آن نوشته شده است. نه از اموات خبری هست نه از چشم های گریان و صورت های بی تاب پشت شیشه ها. کسی هم در حال غسل دادن نیست. تنها چند تطهیرکننده، آرام و بی صدا آن گوشه کنارها ایستاده اند و چند بار از زحمات خبرنگاران که باعث شده توجه مسئولان به ۸۰ تطهیرکننده بهشت زهرا (س) و شغلشان جلب شود، با شور و حرارت تشکر می کنند. کارگروهی که قرار بود مشاغل بهشت زهرا (س) را از نظر سختی و زیان آوری دوباره بررسی کند، فعلا تنها با سخت و زیان آور قلمداد شدن شغل تطهیرکنندگان، قبرکن ها و رانندگان آمبولانس موافقت کرده است.
با وجود اینکه آقای کارگر، مدیر مجموعه عروجیان می گوید سالن ضد عفونی شده و بعدازظهر هم با اشعه UVمیکروب زدایی می شود، اما بعضی بینی شان را می پوشانند، عده ای روی نوک پا راه می روند و سعی می کنند لباسشان به جایی نخورد، در همین حال بعضی هم روی چاه وان دولا می شوند و مسیر خروج آب را دنبال می کنند، انگار می خواهند از تصفیه شدن آن بعد از خروج از غسال خانه مطمئن شوند! سقف سفید و بلند، ابهت پنج سنگ وان های شستشو را بیشتر می کند. روپوش ها، شلنگ ها و رول های نایلون به دیوار آویخته و سطل های کافور، سدر و خاک رُس پای دیوار صف کشیده اند.
سالن تطهیر زنانه و مردانه با یکدیگر قرینه هستند، اما این وسط اخیرا سالن اختصاصی دیگری هم ایجاد شده برای کسانی که می خواهند متوفای خود را شخصا غسل بدهند. اینجا یک ماشین لباسشویی هم هست، برای موارد معدودی که لباس افراد کثیف می شود، و آن ته پشت یک در شیشه ای، بتادین و قیچی و گاز استریل و … هم برای موارد پزشکی وجود دارد.
حجه الاسلام تقی قزلباش، روحانی ناظر بر تطهیر و نمازخوان که ۱۱ همکار دیگر هم دارد، برای خبرنگاران مراحل غسل را توضیح می دهد و می گوید که چطور تطهیرکنندگان اموات را با لیف و صابون غیر عطری می شویند و بعد غسل سه مرحله ای با آب سدر، آب کافور و آب خالص را با رعایت اصول شرعی انجام می دهند و بعد سه کفنِ واجب شامل کفن سرتاسری، پیراهنی و لُنگ را به میت می پوشانند و برانکارد را از ریل های تعبیه شده به خارج هدایت می کنند تا اقامه نماز و تدفین انجام شود.
اولین قبر بهشت زهرا ؛ قطعه ۱ ردیف ۱ شماره ۱
اولین فرد متوفی که در بهشت زهرا دفن شد مرحوم محمد تقی خیال بود.
این متوفی که متولد سال ۱۲۶۴ بود در تاریخ ۴۹/۴/۲۷ و در سن ۸۴ سالگی به عنوان اولین فردی بود در که در بهشت زهرا تهران دفن شد.
بهترین مسیرهای دسترسی به بهشت زهرا (س)
روز پنجشنبه و روزهای خاص مانند شب جمعه آخر سال، بهشت زهرا شلوغ است
طبق یک سنت همه ساله هموطنان در روزهای پنجشنبه و جمعه آخر سال به زیارت اهل قبور و همچنین غبارروبی مزار شهدا میروند.
بر پایه این گزارش، شهروندان تهرانی نیز در این دو روز به زیارت مرقد مطهر امام راحل و غبارروبی مزار شهدا و در گذشتگان خود میروند و با توجه با تقارن این روزها با روزهای پایان سال پیشبینی میشود مبادی ورودی و خروجی بهشت زهرا با ازدحام وسایل نقلیه و ترافیک سنگین مواجه شوند.
براین اساس پلیس راهنمایی و رانندگی برای تسهیل در تردد شهروندان و مدیریت مسیر و جلوگیری از ترافیک در روزهای پنجشنبه و جمعه آخر سال تمهیدات ترافیکی خاصی را برای تردد شهروندان به بهشت زهرا در نظر گرفته است. گشت و گذاری در قبرستان بهشت زهرا
بر پایه این گزارش ساکنان غرب تهران میتوانند جهت دسترسی به بهشت زهرا از طریق بزرگراه آیتالله سعیدی از مسیر غرب به شرق بزرگراه آزادگان وارد آزادراه خلیج فارس به سمت جنوب شده و از طریق پل حرم وارد بلوار علامه عسگری و نهایتا از طریق در سیزده آبان (بابالسلام) وارد بهشت زهرا شوند؛ دسترسی به قطعات جدید نیز از این طریق میسر است.
برای تردد ساکنان مناطق مرکزی تهران نیز تمهیدات پلیس راهور تهران به شرح ذیل است. این دسته از شهروندان میتوانند پس از ورود به بزرگراه نواب و سپس بزرگراه تندگویان وارد بزرگراه شهید هاشمی شده و از طریق در (بابالشهدا) وارد قطعات داخلی بهشت زهرا (س) شوند؛ دسترسی به قطعات شهدا و قطعات جدید نیز از این مسیر امکانپذیر است.
همچنین ساکنان مناطق شرق تهران نیز میتوانند از طریق بزرگراه شهید رجایی یا مسیر شرق به غرب بزرگراه آزادگان وارد جاده قدیم قم به سمت جنوب شده و پس از عبور سه راهی باقرشهر از درهای بابالرضا و بابالزهرا (س) وارد قطعات قدیم شوند؛ همچنین از طریق درهای بابالحیدر و باب الحوائج نیز به قطعات جدید نیز دسترسی داشته باشند.
مسیر بهشت زهرا با مترو : مترو حرم مطهر، تاکسی های بهشت زهرا گشت و گذاری در قبرستان بهشت زهرا